Autor: Optymalni

Składki ZUS, będące kluczowym elementem systemu ubezpieczeń społecznych, odgrywają nie tylko istotną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa socjalnego dla pracowników i ich rodzin, ale także są nieodłączną częścią obowiązków każdego przedsiębiorcy. Ich wysokość, mimo iż może się wydawać skomplikowana, opiera się na jasnych zasadach, których zrozumienie otwiera drogę do efektywniejszego planowania finansowego i dopełniania zobowiązań dotyczących prowadzonej działalności.

Co składa się na składkę ZUS – składowe ubezpieczenia społecznego w Polsce

System ubezpieczeń społecznych w Polsce, zarządzany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), jest fundamentalnym elementem zapewniającym bezpieczeństwo ekonomiczne pracowników, przedsiębiorców oraz ich rodzin. Składka ZUS, często postrzegana jako znaczące obciążenie finansowe, w rzeczywistości jest inwestycją w przyszłość, oferującą ochronę w wielu życiowych sytuacjach.

Podstawowe elementy składki ZUS

Składka na ZUS dzieli się na kilka fundamentalnych części, z których każda ma za zadanie zapewnić wsparcie w różnych aspektach życia ubezpieczonego:

• składka emerytalna – jest to fundament przyszłych świadczeń emerytalnych. Jej celem jest gromadzenie środków, które w przyszłości będą wypłacane jako emerytura;
• składka rentowa – zapewnia ochronę na wypadek utraty zdolności do pracy. Wsparcie z tego tytułu może przybierać formę renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej w przypadku śmierci ubezpieczonego;
• składka chorobowa – jest opcjonalna dla przedsiębiorców, lecz oferuje znaczące korzyści. Umożliwia otrzymywanie zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, a także świadczeń z tytułu opieki nad chorym członkiem rodziny. Aby uzyskać prawo do tych świadczeń, należy opłacać składkę nieprzerwanie, przez co najmniej 90 dni;
• składka wypadkowa – chroni w przypadku wypadków przy pracy. Wysokość tej składki jest zmienna i zależy od rodzaju prowadzonej działalności oraz historii wypadków w danym miejscu pracy;
• ubezpieczenie zdrowotne – jest obowiązkowe i gwarantuje dostęp do szerokiego zakresu usług medycznych. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest kluczowym elementem systemu ochrony zdrowia w Polsce.

Dodatkowo, warto wspomnieć o składkach na Fundusz Pracy oraz Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Chociaż nie są one bezpośrednio związane z ochroną zdrowotną czy emerytalną, pełnią ważną rolę w systemie wsparcia społecznego, finansując działania na rzecz zatrudnienia i integracji osób niepełnosprawnych.

 

Biuro Rachunkowe Rzeszów

 

Jak jest wyliczana wysokość składki?

Zrozumienie mechanizmu kalkulacji wysokości składek ubezpieczeniowych jest kluczowe dla każdego przedsiębiorcy. System opłat wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wydaje się na pierwszy rzut oka złożony, lecz poznanie jego zasad pozwala na efektywne planowanie kosztów działalności gospodarczej.

Dynamika zmian składek ZUS dla przedsiębiorców

Rozpoczynając od składek ZUS dla przedsiębiorców, należy zaznaczyć, że ich wysokość co roku ulega zmianie. Jest to efekt dostosowywania się do prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, które ogłasza Główny Urząd Statystyczny (GUS). Dla przedsiębiorców opłacających pełne składki ZUS, podstawa do ich wyliczenia wynosi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Takie mechanizmy mają na celu dostosowanie obciążeń do bieżącej sytuacji ekonomicznej kraju, co jest szczególnie istotne w czasach dynamicznych zmian.

Preferencyjne składki ZUS i „mały ZUS plus”

Warto również zwrócić uwagę na możliwość opłacania preferencyjnej składki ZUS, która jest dostępna dla przedsiębiorców w określonych warunkach. Tutaj podstawą wymiaru składek jest 30% obowiązującego w danym roku wynagrodzenia minimalnego. Istnieje również możliwość skorzystania z ulgi „mały ZUS plus”, która pozwala na opłacanie składek społecznych uzależnionych od wysokości osiągniętego dochodu, będąc atrakcyjną opcją dla przedsiębiorców z niskimi przychodami.

Składka zdrowotna – odrębny sposób naliczania

Kwestia składki zdrowotnej również zasługuje na uwagę. Od stycznia 2022 roku zmieniły się zasady jej naliczania, wprowadzając zróżnicowanie w zależności od formy opodatkowania działalności. Składka zdrowotna może być obliczana od dochodu lub przychodu, w zależności od wybranej przez przedsiębiorcę formy opodatkowania. To zmiany, które wprowadziły więcej elastyczności i możliwości dostosowania obciążeń do indywidualnej sytuacji finansowej przedsiębiorcy.

Ulgowe składki dla początkujących przedsiębiorców

Nie można pominąć tematu ulg dla nowych przedsiębiorców. „Ulga na start” umożliwia nowym przedsiębiorcom opłacanie jedynie składki zdrowotnej przez pierwsze 6 miesięcy działalności. Dzięki takiemu rozwiązaniu można znacznie obniżyć początkowe koszty prowadzenia działalności, co jest istotnym wsparciem w pierwszych miesiącach funkcjonowania na rynku.

Rozliczanie składek ZUS może wydawać się złożone, jednak jest to kluczowy element funkcjonowania każdego przedsiębiorcy. Zrozumienie zasad, na których opiera się wyliczanie wysokości składek, pozwala nie tylko na optymalizację kosztów, ale również na uniknięcie nieprzyjemnych niespodzianek związanych z ewentualnymi zaległościami.

Split Payment, jako jedno z kluczowych mechanizmów, wprowadzony w celu uszczelnienia systemu podatkowego i zwiększenia transparentności transakcji gospodarczych, choć obowiązuje od końca 2019 roku, nadal rodzi wiele nieścisłości. Z jednej strony jest to narzędzie mające przeciwdziałać wyłudzeniom VAT i wprowadzające dodatkowe obowiązki dla niektórych firm, z drugiej – może wspierać efektywność finansową i stabilność działalności gospodarczej, chociażby poprzez generowanie dodatkowych dochodów z tytułu odsetek. Poznajmy jasne i ciemne strony tego rozwiązania.

Czym jest i jak działa mechanizm podzielonej płatności Split Payment?

Mechanizm podzielonej płatności, znany także jako split payment, to zaimplementowany w polskim systemie podatkowym 1 listopada 2019 roku system rozliczeń, który rewolucjonizuje sposób, w jaki przedsiębiorcy dokonują płatności za transakcje biznesowe, szczególnie w kontekście rozliczeń VAT.

Zasada działania tego mechanizmu jest stosunkowo prosta – płatność dokonywana przez nabywcę za towar lub usługę jest rozdzielana na dwie części. Pierwsza część, odpowiadająca wartości netto faktury, trafia na zwykłe konto bankowe sprzedawcy, podczas gdy druga część, odpowiadająca kwocie podatku VAT, przekazywana jest na dedykowane konto VAT.

Konta VAT, będące kluczowym elementem mechanizmu podzielonej płatności, są specjalnie wydzielonymi rachunkami bankowymi, na które przedsiębiorcy mogą wpłacać środki przeznaczone wyłącznie na pokrycie zobowiązań podatkowych. Środki te mogą być wykorzystane do zapłaty VAT należnego państwu, zakupów u kontrahentów, a także innych obowiązkowych płatności, takich jak CIT, akcyza czy składki ZUS. Zabezpiecza to środki przed ewentualnymi zajęciami, a także ułatwia zarządzanie finansami firmy w kontekście zobowiązań podatkowych.

Split payment – dla kogo obowiązkowy?

Mechanizm podzielonej płatności pierwotnie był opcją wyłącznie dobrowolną, natomiast zmiany w przepisach dokonane w 2019 roku, przekształciły ją w narzędzie o nieco szerszym zasięgu i określonych warunkach obowiązkowego stosowania.

Mechanizm podzielonej płatności musi być stosowany, gdy transakcja spełnia trzy podstawowe kryteria:

• split payment dotyczy sytuacji, w których zarówno sprzedający, jak i kupujący są podmiotami gospodarczymi;
• wartość transakcji przekracza próg 15 000 zł brutto;
• kluczowym elementem, który aktywuje obowiązek stosowania tego mechanizmu, jest obecność na fakturze VAT co najmniej jednego towaru lub usługi z tzw. listy „wrażliwych”, na której znajdują się pozycje szczególnie narażone na nadużycia podatkowe – m.in. paliwa, stal, komputery, telefony komórkowe, usługi budowlane (towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT).

Niezależnie od wielkości i formy prawnej, każda firma dokonująca transakcji spełniających wyżej wymienione warunki, musi stosować mechanizm podzielonej płatności. Dotyczy to również firm, które nie są zarejestrowanymi płatnikami VAT, ale dokonują zakupów z fakturą VAT.

 

Biuro Rachunkowe Rzeszów

 

Jak zrobić przelew z mechanizmem podzielonej płatności?

Mechanizm podzielonej płatności, mimo że może wydawać się skomplikowany na pierwszy rzut oka, w praktyce jest rozwiązaniem przyjaznym dla użytkownika i nie różni się znacząco od tradycyjnego przelewu bankowego. Główna różnica polega na podziale płatności na dwie części: kwotę netto faktury, która trafia bezpośrednio na rachunek firmowy sprzedawcy, oraz kwotę podatku VAT, która jest przekazywana na dedykowane konto VAT.

Realizacja płatności w systemie split payment wymaga od użytkowników kilku prostych kroków. Przede wszystkim, obie strony transakcji muszą posiadać aktywne rachunki bankowe z funkcją VAT, co jest fundamentem możliwości skorzystania z tego mechanizmu. Następnie, podczas inicjowania przelewu, wybierana jest opcja płatności podzielonej. W odpowiednich polach formularza należy wskazać kwotę netto oraz kwotę VAT wynikającą z faktury, a także podać numer NIP sprzedawcy oraz numer faktury, co stanowi dodatkowy element zabezpieczający i identyfikujący transakcję.

Warto podkreślić, że banki oferują swoim klientom coraz bardziej intuicyjne i zautomatyzowane narzędzia, które znacznie upraszczają cały proces. Po zatwierdzeniu przelewu, środki z subkonta VAT kupującego są automatycznie przekazywane na konto VAT sprzedawcy, a kwota netto jest przesyłana na jego konto firmowe. Co istotne, system jest na tyle elastyczny, że w przypadku niedostatecznych środków na subkoncie VAT, bank ma możliwość uzupełnienia brakującej kwoty z rachunku głównego kupującego, zapewniając płynność i ciągłość transakcji.

Korzyści płynące ze stosowania split payment

Mechanizm podzielonej płatności, wprowadzając rozdzielenie płatności na kwotę netto i VAT pomiędzy dwa różne konta, nie tylko ułatwia przedsiębiorcom zarządzanie środkami przeznaczonymi na podatek, ale również minimalizuje ryzyko niezamierzonego uczestnictwa w nielegalnych schematach podatkowych. To, co początkowo mogło wydawać się kolejnym obciążeniem administracyjnym, szybko ujawniło swoje liczne zalety.

Poprzez oddzielenie kwoty podatku od wartości netto transakcji i automatyczne przekierowanie jej na specjalne konto VAT,  split payment zapewnia większą przejrzystość finansową i zdecydowanie zmniejsza ryzyko błędów podatkowych. Dla przedsiębiorców, stanowi narzędzie zabezpieczające, chroniące przed nieświadomym uczestnictwem w nielegalnych schematach podatkowych. Jest to szczególnie ważne w kontekście rosnącej liczby prób oszustw VAT i potrzeby ochrony uczciwych przedsiębiorców. Dodatkowo, mechanizm ten oferuje firmom lepszą kontrolę nad płynnością finansową, umożliwiając precyzyjne planowanie wydatków związanych z VAT, co w efekcie przekłada się na stabilniejsze zarządzanie finansami.

Z perspektywy administracji podatkowej, mechanizm ten jest potężnym narzędziem do walki z luką VAT, pozwalającym na skuteczniejsze śledzenie i kontrolę płatności podatkowych. Dzięki temu zwiększa się stopień zgodności podatkowej, co bezpośrednio wpływa na zwiększenie wpływów do budżetu państwa oraz wspiera działania mające na celu utrzymanie sprawiedliwości podatkowej.

W obliczu przedstawionych argumentów, split payment jawi się jako dwojakie narzędzie – z jednej strony, wprowadza dodatkowe wymogi administracyjne i początkowe wyzwania dla przedsiębiorstw, z drugiej – oferuje istotne korzyści w postaci zwiększonej transparentności finansowej oraz ochrony przed udziałem w oszustwach podatkowych. Mimo początkowych trudności z adaptacją, system ten wydaje się krokiem w kierunku uszczelnienia systemu podatkowego, zapewniając jednocześnie przedsiębiorcom narzędzia do lepszego zarządzania środkami przeznaczonymi na podatki.

Założenie własnej firmy to krok, który wiąże się z wieloma wyzwaniami oraz niepewnością, zwłaszcza w początkowym okresie jej działalności. W tym czasie, każda forma wsparcia może być dla przedsiębiorcy kluczowa, pomagając mu nie tylko przetrwać najtrudniejsze momenty, ale również zbudować solidne fundamenty dla przyszłego rozwoju. Jedną z form takiego wsparcia jest możliwość skorzystania ze zwolnienia z obowiązku płacenia składek ZUS przez pierwsze pół roku działalności gospodarczej, tzw. ULGA NA START. Dowiedźmy się o niej więcej.

Ulga na start – na czym polega?

Ulga na start to strategiczne narzędzie wspierające nowych przedsiębiorców w pierwszych etapach prowadzenia działalności gospodarczej. Zostało wprowadzona w ramach ustawy Prawo przedsiębiorców, aby ułatwić początki na rynku gospodarczym, poprzez zmniejszenie pewnych obciążeń finansowych. Kluczowym elementem ulgi na start jest tymczasowe zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez okres sześciu pierwszych miesięcy funkcjonowania jednoosobowej działalności gospodarczej. Dzięki niej, środki, które normalnie zostałyby przeznaczone na pokrycie tych kosztów, mogą zostać zainwestowane w inne aspekty biznesu, takie jak marketing czy rozwój zaplecza.

Kto może skorzystać z ulgi na start?

Ulga na start stanowi cenną opcję dla osób, które są gotowe na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej, ale również dla tych, którzy po przerwie pragną powrócić do roli przedsiębiorcy. Kluczem do skorzystania z tej formy wsparcia jest spełnienie określonych kryteriów.

Pierwsza działalność? A może powrót po przerwie?

Ulga na start jest dostępna zarówno dla osób zakładających firmę po raz pierwszy, jak i dla tych, którzy decydują się na ponowne otwarcie działalności gospodarczej. Kluczowym warunkiem jest tutaj kwestia czasu – jeśli jesteś przedsiębiorcą powracającym, musisz mieć świadomość, że od momentu zawieszenia lub zamknięcia poprzedniej firmy do dnia rozpoczęcia nowej działalności musi upłynąć co najmniej 60 miesięcy (5 lat). Okres ten stanowi nie tylko szansę na przemyślenie nowych strategii biznesowych, ale także jest wymogiem formalnym do skorzystania z ulgi.

Praca na własny rachunek

Kolejnym elementem, który należy wziąć pod uwagę, jest forma prowadzenia działalności. Ulga na start jest skonstruowana z myślą o osobach planujących pracę na własny rachunek. Oznacza to możliwość skorzystania z niej przez osoby zakładające jednoosobową działalność gospodarczą, jak również przez wspólników spółek cywilnych.

Unikanie konfliktu interesów

Ważnym aspektem, o którym nie można zapomnieć, jest zakaz prowadzenia działalności na rzecz byłego pracodawcy. Aby skorzystać z ulgi, nie można planować wykonywania zleceń dla firmy, w której byłeś zatrudniony w roku bieżącym lub poprzednim, jeśli zakres obowiązków pokrywa się z planowaną działalnością. Warunek ten ma na celu zapobieganie sytuacjom konfliktu interesów i uniknięcia sytuacji, w których ulga na start mogłaby być wykorzystywana do obejścia przepisów o zatrudnieniu.

 

Biuro Rachunkowe Rzeszów

 

Z jakich składek ZUS zwalnia ulga na start?

W ramach ulgi na start, przedsiębiorcy są zwolnieni z następujących składek ZUS:

• składki na ubezpieczenia społeczne – obejmuje to ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz wypadkowe;
• składki na Fundusz Pracy – zwolnienie z tej składki ma za zadanie dodatkowo zmniejszyć koszty prowadzenia działalności w kluczowym okresie rozwoju firmy.

Wyjątki i ograniczenia

Jednakże, ważne jest, aby zwrócić uwagę na pewne wyjątki i ograniczenia, jakie niesie ze sobą korzystanie z ulgi na start. Pomimo szerokiego zakresu zwolnień, ulga na start nie obejmuje składki zdrowotnej. Oznacza to, że nawet korzystając z ulgi, przedsiębiorcy muszą pamiętać o opłacaniu składki zdrowotnej od samego początku prowadzenia działalności. Ponadto, jeśli w trakcie korzystania z ulgi na start przedsiębiorca zdecyduje się na zatrudnienie pracowników, zostaje zobowiązany do opłacenia za nich wszystkich standardowych składek ZUS. Zwolnienie z ulgi dotyczy wyłącznie samego przedsiębiorcy.

Ograniczenia wynikające ze skorzystania z ulgi na start

Decyzja o skorzystaniu z tej opcji wiąże się z kilkoma istotnymi ograniczeniami. Jednym z najważniejszych aspektów, o którym należy pamiętać, decydując się na skorzystanie z ulgi na start, jest tymczasowe wyłączenie z systemu ubezpieczeń społecznych. Oznacza to brak prawa do zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego oraz świadczeń rehabilitacyjnych. W praktyce, w przypadku choroby lub konieczności opieki nad członkiem rodziny, przedsiębiorca nie może liczyć na finansowe wsparcie z tytułu ubezpieczeń społecznych.

Drugą ważną kwestią jest brak składek na ubezpieczenie emerytalne w okresie korzystania z ulgi. Chociaż brak tych opłat może wydawać się korzystny w krótkoterminowej perspektywie finansowej, ma to bezpośredni wpływ na przyszłe świadczenia emerytalne. Okres, w którym przedsiębiorca korzysta z ulgi, nie jest wliczany do stażu pracy, co może skutkować niższą emeryturą.

Jak zgłosić się do ulgi?

By móc cieszyć się korzyściami, które niesie ze sobą ulga na start, konieczne jest odpowiednie zgłoszenie. Istnieje kilka możliwości zgłoszenia do ulgi, przy czym niezależnie od wyboru, nie jest to nic skomplikowanego.

Zgłoś się do ulgi przy rejestracji firmy

Najprostszym sposobem na zgłoszenie się do ulgi jest zrobienie tego w momencie rejestracji swojej działalności gospodarczej. Podczas wypełniania wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), będziesz miał możliwość zaznaczenia opcji skorzystania z „ulgi na start”. Jest to najszybsza i najprostsza metoda, która pozwala zaoszczędzić czas i formalności.

Skorzystaj z aplikacji ePłatnik

Jeśli nie zaznaczyłeś opcji ulgi na start podczas rejestracji firmy, możesz zgłosić się do niej, korzystając z aplikacji ePłatnik. Aplikacja ta pozwala na elektroniczne przekazywanie dokumentów do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), w tym zgłoszeń do ulg i zwolnień. Aby to zrobić, wystarczy wypełnić odpowiedni formularz ZUS ZZA, dostępny w systemie.

Program Płatnik – alternatywna metoda

Inną opcją jest użycie Programu Płatnik, który jest oficjalnym oprogramowaniem udostępnianym przez ZUS. Program ten jest przeznaczony dla przedsiębiorców i biur rachunkowych do zarządzania płatnościami i dokumentacją ubezpieczeniową. W Programie Płatnik znajdziesz opcję zgłoszenia się do „ulgi na start”, przez wypełnienie stosownego formularza.

Tradycyjne zgłoszenie papierowe

Masz również możliwość złożenia zgłoszenia w formie papierowej. W tym celu należy wypełnić formularz ZUS ZZA i dostarczyć go osobiście lub wysłać pocztą do najbliższego oddziału ZUS. Pamiętaj, aby dołączyć wszelkie wymagane załączniki i dokładnie sprawdzić, czy wszystkie informacje są poprawne.

Koniec ulgi na start – jakie są dalsze możliwości?

Zakończenie pierwszych 6 miesięcy działalności nie oznacza konieczności natychmiastowego przejścia na pełne składki ZUS. Polskie prawo przewiduje możliwość korzystania z tzw. „małego ZUS-u”, czyli obniżonych składek na ubezpieczenie społeczne, przez kolejne 24 miesiące.

Ponadto w sytuacji, gdy przedsiębiorca w trakcie korzystania z małego ZUS-u równocześnie pracuje na etacie lub posiada inny tytuł do ubezpieczenia społecznego, może być zwolniony z płacenia składek na ubezpieczenia społeczne, z wyjątkiem składki zdrowotnej.

Skorzystanie z ulgi na start może być znaczącym wsparciem dla przedsiębiorcy, zwłaszcza w pierwszych etapach działalności gospodarczej. Początki biznesu są zazwyczaj okresem, w którym konieczne są dodatkowe inwestycje finansowe, a środki często są ograniczone. Właśnie dlatego możliwość zaoszczędzenia pewnych kwot jest tak cenna, ponieważ mogą zostać przeznaczone na inne kluczowe wydatki, niezbędne do rozwoju firmy.

Jednolity Plik Kontrolny to narzędzie systemu podatkowego, wprowadzony jako element usprawniający wymianę informacji między przedsiębiorcami a administracją skarbową. Zrozumienie znaczenia, funkcji oraz sposobu składania Jednolitego Pliku Kontrolnego jest kluczowe dla zapewnienia zgodności z obowiązującymi przepisami i uniknięcia potencjalnych problemów z prawem podatkowym. Poniższy tekst powstał więc, aby w przystępny sposób przedstawić istotę JPK, wyjaśnić jego rolę w systemie podatkowym oraz pokazać, w jaki sposób każdy przedsiębiorca może go skutecznie i bezproblemowo złożyć. Będzie to pomocne zwłaszcza dla przedsiębiorców, którzy rozpoczynają swoją działalność.

Czym jest Jednolity Plik Kontrolny (JPK) i w jakim celu go wprowadzono?

Jednolity Plik Kontrolny(JPK), to rozwiązanie wprowadzone przez Ministerstwo Finansów, mające na celu usprawnienie komunikacji między przedsiębiorcami a administracją skarbową. JPK jest elektronicznym zbiorem danych, który zawiera szczegółowe informacje o operacjach gospodarczych przedsiębiorstwa, generowane automatycznie z systemów finansowo-księgowych. Struktura pliku, oparta na międzynarodowym standardzie XML, została zaprojektowana tak, aby zapewnić jednolitość i czytelność przekazywanych informacji.

Głównym celem implementacji JPK była potrzeba uszczelnienia systemu podatkowego, poprzez automatyzację procesu zbierania i analizy danych o operacjach gospodarczych. Standaryzacja formatu plików umożliwiła wprowadzenie tzw. kontroli krzyżowych, polegających na porównywaniu danych przekazanych przez różnych przedsiębiorców, co znacząco zwiększyło skuteczność wykrywania nieprawidłowości podatkowych. Dodatkowo, JPK stanowił krok w kierunku pełnej cyfryzacji procesów administracyjnych, redukując obieg dokumentacji papierowej i skracając czas niezbędny do przeprowadzenia kontroli.

Od momentu wprowadzenia, Jednolity Plik Kontrolny przeszedł kilka istotnych zmian i modyfikacji, dostosowując się do zmieniających się realiów rynkowych oraz potrzeb systemu podatkowego. Warto zaznaczyć, że JPK jest elementem ciągłego procesu cyfryzacji administracji podatkowe i już w najbliższym czasie dojdzie do kolejnego rozszerzenia jego funkcjonalności o JPK_CIT, JPK_PIT (termin wejścia w życie przepisów w tym zakresie jest sukcesywnie przesuwany).

JPK – co zawiera?

Jednolity Plik Kontrolny składa się z siedmiu różnorodnych struktur, przy czym dla większości przedsiębiorców najistotniejsza jest struktura JPK_VAT. Jest to jedyny plik, który musi być przesyłany do urzędu obowiązkowo co miesiąc – wszystkie inne struktury przekazywane są wyłącznie na wyraźne żądanie. Zawiera on szczegółowe informacje o transakcjach, w tym dane dotyczące sprzedaży i zakupów VAT, co pozwala na dokładne śledzenie przepływów finansowych i podatkowych w firmie.

Elementy składowe JPK_VAT

JPK_VAT zawiera kilka kluczowych sekcji:

• nagłówek – zapewnia identyfikację przedsiębiorcy i zawiera podstawowe dane, takie jak NIP, REGON oraz okres, którego dotyczy raport;
• informacje o transakcjach – sekcja ta jest sercem JPK_VAT, gdzie przedsiębiorcy wpisują dane o każdej transakcji, w tym daty, kwoty, stawki VAT, a także informacje o kontrahentach;
• sumy kontrolne – umożliwiają weryfikację kompletności i poprawności danych zawartych w pliku, poprzez porównanie sum i liczby wierszy z deklaracjami podatkowymi.

Z czasem JPK_VAT ewoluował, wprowadzając nowe wymogi i usprawnienia. Na przykład od października 2020 roku przedsiębiorcy są zobowiązani do stosowania specyficznych oznaczeń dla niektórych towarów i usług, co jeszcze bardziej szczegółowo klasyfikuje transakcje. Również sposób przesyłania danych został zmodernizowany, oferując różne metody autoryzacji.

 

Biuro Rachunkowe Rzeszów

 

Kogo obowiązuje JPK?

Obowiązek sporządzenia i przesyłania JPK dotyczy wszystkich czynnych podatników VAT, niezależnie od wielkości ich działalności oraz formy prowadzonej księgowości. To oznacza, że zarówno mikro, małe, średnie, jak i duże przedsiębiorstwa znajdują się w grupie zobowiązanych. Oprócz wspomnianych podatników VAT, do grona zobligowanych do przekazywania JPK należą także podatnicy VAT nieprowadzący działalności gospodarczej, którzy jednakże są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT z uwagi na określone transakcje, a także jednostki niebędące przedsiębiorcami, które na potrzeby swojej działalności prowadzą księgi rachunkowe w sposób elektroniczny.

Zwolnienie od  obowiązku składania JPK

Mimo ogólnego obowiązku, istnieją pewne sytuacje, w których podatnik VAT może zostać zwolniony z konieczności przekazywania JPK. Dotyczy to głównie firm zwolnionych z VAT, które nie prowadzą rejestru tego podatku i w związku z tym nie generują JPK. Dodatkowo, podatnicy zwolnieni z podatku od towarów i usług (VAT) mogą uniknąć tego obowiązku, jeśli spełniają określone warunki, takie jak przedmiotowe zwolnienie towaru lub usługi z VAT lub gdy ich obrót nie przekracza 200 tys. złotych w skali roku.

Jak i kiedy złożyć plik JPK?

Zasady są jasne i dotyczą każdego przedsiębiorcy, niezależnie od wielkości firmy czy formy opodatkowania. Plik JPK_VAT należy generować i przesyłać do urzędu skarbowego co miesiąc, do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy rozliczenie. Warto zaznaczyć, że termin ten jest nieprzekraczalny i dotyczy również przedsiębiorców rozliczających VAT kwartalnie – ich obowiązkiem jest comiesięczne przesyłanie JPK_VAT.

Jak przygotować i złożyć JPK_VAT?

• wybór odpowiedniego narzędzia – do generowania JPK_VAT służą specjalistyczne programy księgowe, które są dostosowane do aktualnych wymogów prawnych. Istnieje także bezpłatna aplikacja udostępniana przez Ministerstwo Finansów, która pozwala na wygenerowanie i przesłanie JPK;
• przygotowanie danych – należy dokładnie sprawdzić i przygotować wszystkie niezbędne informacje dotyczące transakcji zakupu i sprzedaży za dany miesiąc. Precyzja i dokładność w tym aspekcie są kluczowe dla uniknięcia błędów i ewentualnych problemów z urzędem skarbowym;
• generowanie i wysyłka pliku – po przygotowaniu wszystkich danych, za pomocą wybranego oprogramowania generujemy plik JPK_VAT, który następnie należy przesłać do urzędu skarbowego. Do wysyłki można wykorzystać Platformę Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC) lub inne dedykowane narzędzia;
• autoryzacja – do podpisania dokumentu wykorzystuje się Profil Zaufany, kwalifikowany podpis elektroniczny lub dane autoryzujące. Każda z tych metod zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa i jest akceptowalna przez urzędy skarbowe;
• potwierdzenie – po pomyślnym złożeniu JPK_VAT, przedsiębiorca otrzyma Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO), które jest potwierdzeniem przyjęcia dokumentu przez urząd skarbowy.

Korzyści z wprowadzenia JPK

Wprowadzenie JPK przyniosło szereg korzyści zarówno dla przedsiębiorców, jak i administracji skarbowej. Dla przedsiębiorców, najważniejsze to uproszczenie procesu raportowania poprzez eliminację potrzeby wielokrotnego przesyłania tych samych informacji w różnych dokumentach. Automatyzacja i standaryzacja procesu zwiększyły również precyzję i wiarygodność danych, redukując ryzyko błędów.

Z punktu widzenia administracji skarbowej, JPK znacząco przyspieszył i ułatwił proces analizy danych, co umożliwia efektywniejsze wykrywanie nieprawidłowości i przeciwdziałanie oszustwom podatkowym.

By sprostać obowiązkom związanym z JPK, przedsiębiorcy powinni regularnie aktualizować swoją wiedzę na temat obowiązujących przepisów oraz korzystać z dostępnych narzędzi i aplikacji wspierających generowanie i przesyłanie plików. Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na możliwość skorzystania z kompleksowej pomocy doradczo-księgowej, oferowanej przez Biuro OPTYMALNI, które może znacząco ułatwić zarówno przygotowanie, jak i właściwe złożenie JPK, a także optymalizację zobowiązań podatkowych. Korzystanie z profesjonalnej pomocy pozwala nie tylko uniknąć potencjalnych problemów z prawem podatkowym, ale również znacząco upraszcza codzienne obowiązki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Tak jak można było to przewidzieć, wprowadzone z początkiem tego roku zmiany podatkowe w ramach  Nowego Ładu spowodowały wiele zamieszania. Wielu podatników na własnej skórze przekonało się, iż wprowadzone zmiany w sposobie obliczania składki zdrowotnej (i brak możliwości jej odliczenia od podatku) skutkowały realnym wzrostem opodatkowania (składka zdrowotna bowiem stała się „para podatkiem”). Do wielu osób dotarło, iż pomimo zapewnień  rządzących po prostu stracili na Nowym Ładzie.

Jak zapowiadają przedstawiciele Ministerstwa Finansów, od lipca 2022 r. planowane są kolejne zmiany przepisów Nowego Ładu zakładające m.in. możliwość odliczenia składki zdrowotnej dla podatników rozliczających się podatkiem liniowym, czy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych (wg skali podatkowej) nie będą mieć możliwości odliczenia składki zdrowotnej, lecz rekompensatą dla nich będzie obniżenie poziomu opodatkowania z 17 do 12 % (obniżenie będzie dotyczyć tylko I progu podatkowego). Jak wynika z przeprowadzonych przez nas rozmów z wieloma przedsiębiorcami, zapowiedzi „Nowego Nowego Ładu” rozbudziły nadzieję wielu podatników na powrót przepisów umożliwiających odliczenie składki zdrowotnej na zasadach obowiązujących do końca 2021 r.

Niestety, zapowiadane od lipca 2022 r. zmiany z sposobie obliczania i odprowadzania składki zdrowotnej dotyczą wyłącznie możliwości jej odliczenia od podstawy opodatkowania, a nie od podatku, tak jak to miało miejsce do końca 2021 r. Ta drobna słowna różnica, będzie odczuwalna finansowo przez podatnika, i w konsekwencji niewiele mu ulży w stosunku do zmienianych przepisów Nowego Ładu.

Biuro Rachunkowe Rzeszów

Zmieniane od lipca 2022 r. przepisy zakładają:

1. dla podatników rozliczających się podatkiem liniowym możliwość odliczenia składki zdrowotnej od DOCHODU, jednak w kwocie nie większej niż 8 700,00 zł rocznie,
2. dla podatników rozliczających się podatkiem ryczałtowym możliwość odliczenia od PRZYCHODU 50% zapłaconych składek zdrowotnych.

Aby zobrazować niewielką korzyść finansową tej proponowanej zmiany dla podatnika posłużymy się prostym przykładem liczbowym podatnika, którego miesięczna podstawa opodatkowania (dochodu / przychodu) wynosi 10 000,00 zł.

I tak, dla poszczególnych stanów prawnych kwota miesięcznych należnych obciążeń podatkowo-składkowych wyniesie:

1. Dla podatników rozliczających się podatkiem liniowym:

• stan prawny obowiązujący do końca 2021 r.: 381,81 zł (skł. zdrowotna)
  + 1 571,22 z (PIT) = 1 953,03 zł (łączne obciążenie).
• Nowy Ład do 07.2022 r.: 490,00 zł (skł. zdrowotna) + 1 900,00 zł (PIT) = 2 390,00 zł (łączne obciążenie).
• Nowy Nowy Ład od 07.2022 r.: 490,00 zł (skł. zdrowotna) + 1 806,90 zł (PIT) = 2 296,90 zł (łączne obciążenie).

Z powyższego wynika, iż przy miesięcznym dochodzie do opodatkowania w wysokości 10 000,00 zł realna korzyść proponowanych od lipca 2022 r. zmian w stosunku do przepisów obecnie obowiązujących wyniesie tylko 93,10 zł. A i tak kwota ta będzie wyższa o 343,87 zł niż w 2021 r.   

2. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (stawka 8,5%):

• stan prawny obowiązujący do końca 2021 r.: 381,81 zł (skł. zdrowotna)
  + 521,22 z (PIT) = 903,03 zł (łączne obciążenie).
• Nowy Ład do 07.2022 r.: 559,89 zł (skł. zdrowotna) + 850 zł (PIT) = 1 409,89 zł (łączne obciążenie).
• Nowy Ład od 07.2022 r.: 559,89 zł (skł. zdrowotna) + 826,20 zł (PIT) = 1 386,09 zł (łączne obciążenie).

Z powyższego wynika, iż przy miesięcznym przychodzie do opodatkowania w wysokości 10 000,00 zł realna korzyść proponowanych od lipca 2022 r. zmian w stosunku do przepisów obecnie obowiązujących wyniesie tylko 23,80 zł. A i tak kwota ta będzie wyższa o 483,06 zł niż w 2021 r.

Jak widać proponowane od lipca 2022 r. zmiany w sposobie obliczania składki zdrowotnej polegające na umożliwieniu jej odliczenia od podstawy opodatkowania
(a nie podatku jak to było w 2021 r.) dają zaledwie symboliczne korzyści w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów. Nadal jednak te obciążenia są znacząco wyższe niż to było w 2021 r.

Składki ZUS za 2022 r. dla osób prowadzących działalności gospodarczą będą wyższe niż te płacone w 2021 r., i to nie tylko ze względu na wprowadzoną tzw. Polskim Ładem zmianę sposobu naliczania wysokości składki zdrowotnej. Obciążenia przedsiębiorcy z tytułu ZUS to nie tylko składka zdrowotna, o której się ostatnio tak dużo mówi, lecz również składki na ubezpieczenia społeczne, tj. emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe, Fundusz Pracy i Fundusz Sprawiedliwości, i to ich wysokość również ulegnie zwiększeniu.

Wzrost wysokości składek ZUS za 2022 r.

Jak wiadomo, wysokość należnych składek na ubezpieczenie społeczne ZUS uzależniona jest od poziomu prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia za dany rok (podstawa wymiaru składek stanowi  bowiem 60 % tej prognozowanej kwoty). Prognozowane, przeciętne wynagrodzenie w 2022 r. wyniesie 5 922 zł, tj. będzie o 663 zł wyższe niż w 2021 r. (gdzie było 5 259 zł). Podstawa wymiaru składek stanowić będzie 60% tej kwoty, czyli 3 553,2 zł. Zatem mamy tutaj wzrost, co niestety poprzez m.in. wzrost składek ZUS odbije się na kieszeni wielu przedsiębiorców.

Biuro Rachunkowe Rzeszów

Ile wynosić będą nowe składki ZUS w 2022 r.

Tak duży wzrost podstawy wymiaru składek w 2022 r. w stosunku do roku ubiegłego skutkował będzie wzrostem minimalnych składek społecznych na ZUS, które w 2022 r. wynosić będą:

• 1 211,28 zł (z chorobowym i składkami na FP i FS) – dla przedsiębiorców płacących tzw. pełny ZUS, tj. wzrost o 135 ,60 zł w stosunku do roku 2021,
• 285,71 zł (z chorobowym) – dla przedsiębiorców płacących tzw. preferencyjny ZUS, tj. wzrost o 19,93 zł w stosunku do roku 2021.

Podkreślić tutaj należy, iż ww. kwoty stanowią tylko składki na ubezpieczenie społeczne ZUS. Dodatkowo każdy przedsiębiorca opłaca również składkę zdrowotną, która w 2021 r. wyliczona była w sposób ryczałtowy i wynosiła dla każdego przedsiębiorcy stałą kwotę 381,81 zł (bez względu na formę prawną prowadzonej działalności).

Od 2022 r. wysokość uiszczanej przez przedsiębiorcę składki za ubezpieczenie zdrowotne zależeć będzie zarówno od poziomu osiąganego dochodu, jak i formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej. Zatem trudno jest ogólnie ustalić kwotę składki zdrowotnej, gdyż jej wysokość będzie musiała być wyliczona indywidualnie. Wiadomo natomiast, iż należna składka zdrowotna nie będzie mogła być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia, tj. niższa niż kwota 270,9 zł.

Co z wysokością składek ZUS w ramach tzw. MAŁEGO ZUS PLUS?

Przypomnijmy, iż preferencja ta skierowana jest do drobnych przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na niewielką skalę. MAŁY ZUS PLUS dotyczy wyłącznie składek na ubezpieczenie społeczne (składka zdrowotna pozostaje w pełnej wysokości). Wówczas wysokość płaconych składek na ubezpieczenie społeczne zależy od wysokości osiągniętego
w poprzednim roku dochodu z działalności gospodarczej. Zatem, wysokość składek na ubezpieczenie społeczne w 2022 r. kalkulowana będzie odrębnie dla każdego przedsiębiorcy korzystającego z tej preferencji, i mieścić się będzie w przedziale pomiędzy 285,71 zł a 1 211,28 zł.

Niestety, z preferencji tej będzie można korzystać wyłącznie przez 36 miesięcy w ciągu 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej. Podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z MAŁEGO ZUS PLUS jest prowadzenie przez przedsiębiorcę działalność gospodarczej na podstawie wpisu do CEiDG oraz osiągnięcie przez niego w poprzednim roku kalendarzowym przychodu z działalności gospodarczej w kwocie nie większej niż 120 000 zł. Te zasady nie zmienią się w 2022 r.

Obecnie Sejm zaakceptował propozycje pakietu zmian podatkowych zwanych Polskim Ładem, co oznacza, iż pracę legislacyjne nad tymi przepisami aktualnie prowadzone są w Senacie. W trakcie prac znaczącym zmianom uległy pierwotnie przekazywane propozycje w zakresie wysokości naliczanej składki zdrowotnej.

Poniżej przedstawiamy aktualne propozycje w zakresie wysokości składki zdrowotnej jaką zapłacą od początku przyszłego roku przedsiębiorcy rozliczający się na podstawie różnych form opodatkowania (podatek liniowy, zasady ogólne, ryczałt).

Tak jak to jest obecnie Polski Ład zakłada, iż przedsiębiorcy będą mogli wybrać stosowaną formę opodatkowania firm, tj. skala podatkowa, podatek liniowy, czy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Zlikwidowana ostanie natomiast możliwość wyboru opodatkowania w formie karty podatkowej. Jak wynika z aktualnych propozycji wysokość opłacanej składki zdrowotnej zależeć będzie od wybranej formy opodatkowania działalności, i tak:

Składka zdrowotna – podatek liniowy:

Dla przedsiębiorców rozliczających się podatkiem liniowym (19% dochodu, bez względu na jego wysokość) obecny projekt Polskiego Ładu zakłada składkę zdrowotną w wysokości 4,9 % od dochodu, z zastrzeżeniem jednak, iż nie będzie mogła być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Oznacza to, iż w 2022 r. dla liniowców miesięczna składka zdrowotna nie będzie mogła być niższa niż 270 zł.

Zatem, dla podatników rozliczających się podatkiem liniowym Rząd okazał się łaskawszy i obniżył pierwotnie planowaną stawkę składki zdrowotnej z 9 % na 4,9 %. Nie mniej jednak, biorąc pod uwagę fakt, iż rozliczającym się podatkiem liniowym nie będzie przysługiwać kwota wolna od podatku (podniesiona do 30 tys. zł), niektóre ulgi, ta forma opodatkowania stawać się będzie „coraz droższa” i mniej opłacalna.

Biuro Rachunkowe Rzeszów

Składka zdrowotna – ryczałt:

W przypadku ryczałtowców, tj. przedsiębiorców rozliczających podatek dochodowy w oparciu o osiągnięte przychody i właściwą dla rodzaju prowadzonej działalności stawkę podatku (od 2% do 17%) znaczącej zmianie uległa pierwotna propozycja obliczania składki zdrowotnej. Obecnie proponuje się 3 stawki składki zdrowotnej, które zależeć będą od dwóch składników, tj. wysokości przychodów osiągniętych z działalności oraz przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę, tj.:

• 307 zł dla przedsiębiorców osiągających przychód roczny do 60 000 zł,
• 511 zł dla przedsiębiorców osiągających przychód roczny w przedziale od 60 000 zł do 300 000 zł,
• 920 zł dla przedsiębiorców osiągających przychód roczny powyższej 300 000 zł.

Składka zdrowotna – zasady ogólne:

Dla przedsiębiorców rozliczających podatek dochodowy w oparciu o zasady ogólne (skalę podatkową) proponuje się składkę zdrowotną w wysokości 9% osiągniętych dochodów.

Należy tutaj przypomnieć, iż propozycje Polskiego Ładu podnoszą kwotę wolną od podatku do 30 000 zł. Zatem, firmy tak rozliczające podatek dochodowy zapłacą 17 % podatku PIT w przypadku gdy ich osiągnięte dochody mieścić się będą w przedziale 30 000 zł – 120 000 zł. Jeśli dochód przekroczy próg 120 000 zł przedsiębiorca zapłaci od nadwyżki podatek w kwocie 32 %. Podatnicy ci będą mogli również skorzystać z tzw. ulgi dla kasy średniej, która ma być pewną rekompensatą strat z tytułu podniesienia składki zdrowotnej. Niestety z ulgi ej nie będą mogli skorzystać wszyscy przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych. Aby móc z niej skorzystać dochód przedsiębiorcy musi mieścić się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł.

Nowe terminy opłacania składek ZUS:

Znaczącej zmianie ulegną również terminy zapłaty składek ZUS z tytułu prowadzenia działalności. Obecnie składki ZUS przedsiębiorcy opłacają do 5, 10 lub 15 dnia miesiąca.

Polski Ład zakłada przeniesienie terminu płatności składek ZUS na 20 dzień miesiąca po miesiącu, za który go należy zapłacić.

Trudno wyobrazić sobie obecne prowadzenie działalności gospodarczej bez posiadania samochodu. Przedsiębiorcy wykorzystują więc zarówno prywatne, jak i firmowe pojazdy, by ułatwić sobie prowadzenie biznesu. Osoby te powinny więc szczegółowo zapoznać się z zasadami rozliczania samochodu w firmie. Zebraliśmy więc wszystkie najważniejsze informacje w tym temacie, obowiązujące w roku 2021.

Należy zaznaczyć, iż na przestrzeni ostatnich kilku lat nie zmieniło się wiele w zakresie rozliczania samochodu w firmie i nadal obowiązują przepisy ze stycznia 2019 roku. 

Samochód osobowy w firmie jako środek trwały

Przedsiębiorcy, którzy posiadają w firmie samochód osobowy wpisany na listę środków trwałych, mają możliwość wyboru spośród dwóch metod użytkowania oraz rozliczania podatku VAT. Pierwsza z nich to odliczenie 100% podatku VAT, przy czym odnosi się to zarówno do nabywania pojazdu, jak i ponoszonych wydatków eksploatacyjnych, na przykład zakupie paliwa. By jednak było to możliwe, pojazd musi być wykorzystywany wyłącznie do celów służbowych, zgodnie z zasadami użytkowania pojazdu zawartymi w specjalnym regulaminie, przedsiębiorca musi zgłosić samochód w urzędzie skarbowym przy pomocy VAT-26, a także założyć kilometrówkę dla celów VAT, wprowadzać do niej trasy i stan licznika.

Drugą opcją jest tzw. użytkowanie mieszane pojazdu, a więc wykorzystywanie go zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych, choć tak naprawdę pojazd wpisany jako środek trwały nie powinien być wykorzystywany do pokonywania tras w celach osobistych. Przy wyborze tej możliwości odliczamy 50% VAT, zarówno od nabycia samochodu, jak i wydatków eksploatacyjnych, w tym również zakupu paliwa. Jednocześnie niema konieczności rejestracji pojazdu w urzędzie skarbowym oraz nie trzeba prowadzić żadnej ewidencji. Jest to więc rozwiązanie bardzo komfortowe.

Prywatny samochód osobowy w firmie

Powyżej wspomnieliśmy już nieco o tej opcji, przy której wybieramy 50% odliczenia podatku VAT. Co jeszcze w tym temacie? Otóż podatnicy, którzy korzystają z prywatnego samochodu w firmie nie prowadzą kilometrówki do celów PIT. Należy pamiętać jednak, że kilometrówka dla celów PIT to co innego, niż kilometrówka dla celów VAT. Aby więc prawidłowo rozliczyć pojazd wykorzystywany w sposób mieszany, koszty eksploatacyjne, takie jak zakup paliwa, ubezpieczenie, przegląd, części bądź naprawa, zaliczać do kosztów w wysokości 20% poniesionych wydatków.

Biuro Rachunkowe Rzeszów

Ubezpieczenie samochodu jako koszt

Każdy pojazd musi posiadać obowiązkowe ubezpieczenie. Ubezpieczenie samochodu osobowego, który wykorzystywany jest do celów służbowych, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.  Należy przy tym jednak pamiętać o kilku kwestiach- ubezpieczyciel nie wystawi nam faktury, zaś podstawą księgowania jest w tym przypadku zawarta polisa ubezpieczeniowa i należy ją odpowiednio zaksięgować- proporcjonalnie do lat podatkowych które obejmuje przy metodzie memoriałowej oraz w całości zgodnie z datą wystawienia polisy przy metodzie kasowej; ubezpieczenie OC zalicza się do kosztów w pełnej kwocie, a AC proporcjonalnie do wartości samochodu; wartość ubezpieczenia samochodu wykorzystywanego w sposób mieszany rozlicza się do 20% wartości zakupionej polisy.

Rozliczanie odszkodowania

Gdy firmowy samochód osobowy zostanie uszkodzony, otrzymane w wyniku zdarzenia drogowego odszkodowanie należy odpowiednio rozliczyć w swoich przychodach i kosztach. Jeśli posiadamy samo OC, wówczas przychodem będzie jedynie nadwyżka kwoty z odszkodowania, która pozostała po rzeczywiście poniesionych kosztach naprawy, przy czym wydatków związanych z naprawą nie można zaliczyć do kosztów firmowych. Jeśli posiadamy także AC, wówczas przychodem jest cała wartość uzyskanego odszkodowania, zaś do kosztów zaliczamy kwotę poniesioną na naprawę. Czynni podatnicy VAT mają obowiązek opłaty podatku naliczonego od kosztów naprawy. Jednocześnie przysługuje im prawo odliczenia podatku VAT zgodnie z obowiązującym w ich przypadku schematem odliczeń.

Sprzedaż samochodu w firmie

Sprzedając samochód w firmie, który stanowi środek trwały, powstaje przychód. W momencie zbycia pojazdu, gdy nie jest on w pełni zamortyzowany, pozostała część odpisów amortyzacyjnych powinna być jednorazowo zaliczona do kosztów. Sprzedaż taką należy także opodatkować podatkiem VAT w wysokości 23%- zwolnienie z tego obowiązku dotyczy jedynie sytuacji, w których podczas nabywania pojazdu nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT i samochód służył wyłącznie do wykonywania czynności nieopodatkowanych. 

Wycofanie samochodu z firmy

Istnieje możliwość zmiany sposobu użytkowania pojazdu z firmowego na prywatny, jednak należy przy tym pamiętać o kilku kwestiach. Po pierwsze, wycofując w pełni zamortyzowany pojazd, wówczas niezamortyzowana część wartości początkowej nie może stanowić kosztów uzyskania przychodu. Po drugie, jeśli podczas nabywania samochodu całościowo bądź częściowo odliczono podatek VAT, wówczas wycofanie na potrzeby własne należy opodatkować. Po trzecie, jeśli przed upływem 6 lat od wycofania pojazdu nastąpi sprzedaż tego samochodu, będzie ona uznawana za przychód z działalności i należy wówczas zapłacić podatek dochodowy, przy czym nie jest już konieczne opodatkowanie VAT.

Zobacz też nasz artykuł o zmianach w leasingu i sposobie opodatkowania tzw. wykupu prywatnego w Nowym Polskim Ładzie

Mechanizm podzielonej płatności, a więc MPP polega na rozdzieleniu zapłaty na podstawie faktury za nabyte towary bądź usługi na kwotę netto płaconą na rachunek bankowy sprzedawcy i na kwotę VAT, która trafia na rachunek VAT. Na przestrzeni kilku ostatnich lat w zakresie funkcjonowania MPP przepisy zmieniały się jak w kalejdoskopie.  Od stycznia 2021 roku wprowadzono zmiany, które obowiązują obecnie. Sprawdźmy, czy na ich podstawie możliwa jest płatność zbiorcza.

MPP na przestrzeni lat

Mechanizm podzielonej płatności funkcjonuje od 2018 roku. Początkowo nie było możliwe zapłacenie kilku faktur jednym, zbiorczym poleceniem przelewu bankowego, co było dość niedogodnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców korzystających z dobrowolnej opcji dokonywania płatności w split payment. Ustawodawca przychylnie odniósł się do tego problemu, czego efektem była nowelizacja ustawy i zmiana przepisów obowiązująca od 1 listopada 2019 roku.

Biuro Rachunkowe Rzeszów

Zbiorcza płatność w MPP – warunki

Od tego dnia wprowadzono przepisy, dzięki którym dla niektórych transakcji można wykonywać przelewy zbiorcze za pośrednictwem mechanizmu podzielonej płatności, przy czym dostępne jest w przypadku wersji obligatoryjnej oraz dobrowolnej. Mówi o tym art. 108a ustęp 3a-3c ustawy o VAT, który określa warunki, na podstawie których płatność zbiorcza może zostać dokonana. I tak- w komunikacie przelewu należy wziąć pod uwagę wszystkie faktury wystawione przez danego dostawcę, wystawione w okresie obejmującym minimum jeden dzień i maksymalnie jeden miesiąc, przy czym miesiąc oznacza tu miesiąc kalendarzowy. Ponadto płatność ta musi obejmować wszystkie faktury wystawione przez danego dostawcę w określonym powyżej terminie, niema możliwości wybiórczego ich traktowania i pomijania którejś z nich. Płatność obejmuje kwotę podatku VAT równą sumie kwot VAT z poszczególnych faktur, natomiast dokonując jej, w komunikacie przelewu, w miejscu gdzie standardowo wpisuje się numer faktury, należy wskazać okres, za jaki dokonywana jest dana płatność.

Jeśli zdarzy się, że podatnik po dokonaniu zbiorczej płatności za dany miesiąc otrzyma jeszcze jedną fakturę za ten okres, powinien dokonać płatności za nią w MPP, nawet jeśli niema takiego obowiązku. 

Najnowsze zmiany w ustawie o VAT

Od 1 stycznia 2021 roku obowiązują kolejne zmiany, które w sposób bezpośredni nie dotyczą zbiorczej płatności, natomiast z pewnością warto o nich wspomnieć. Celem ich wprowadzenia było głównie doprecyzowanie przepisów, które budziły pewne wątpliwości. Czytelnie przedstawiono więc, iż mechanizm podzielonej płatności stosowany musi być obowiązkowo wtedy, gdy spełnione zostaną łącznie kolejne warunki- przedmiotem transakcji są towary bądź usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy; kwota należności brutto na fakturze dokumentującej transakcję przekracza kwotę 15 tysięcy złotych bądź jej równoważność wyrażoną w obcej walucie; czynność ta jest dokonywana na rzecz podatnika.

Doprecyzowano także, iż do przeliczenia na złote kwot wyrażonych w walucie obcej należy zastosować zasady przeliczania kwot te same, jak do określania podstawy opodatkowania. Jednocześnie wprowadzono możliwość dokonywania płatności z rachunku VAT podatku z tytułu importu towarów bądź należności celnych zarówno na rachunek urzędu skarbowego, jak również na rachunek agencji celnych. Ponadto rozszerzono nieco katalog podmiotów, które mogą teraz występować z wnioskiem o przekazanie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy. Obecnie mogą to zrobić także podmioty niebędące podatnikiem, nieposiadające siedziby firmy lub stałego miejsca jej prowadzenia na terenie kraju oraz posiadające środki na rachunku VAT.

Zbiorcza płatność MPP jest sporym ułatwieniem dla płatników, którzy mogą obecnie dokonać płatności wielu faktur za „jednym zamachem”. Dzięki temu oszczędzają czas, który mogą poświęcić na sprawy dla nich istotniejsze.

Zobacz też nasz artykuł o Vat dla E-commerce – najważniejsze zmiany